Próba wysiłkowa

Test wysiłkowy, elektrokardiograficzna próba wysiłkowa – badanie medyczne opierające się na zależności zmieniającego się zapisu EKG pod wpływem zwiększającego się wysiłku fizycznego, który powoduje zwiększanie zapotrzebowania na tlen, co organizm kompensuje przez zwiększenie przepływu przez naczynia wieńcowe. U osób z niewydolnością przepływu wieńcowego, powyżej pewnego wysiłku, nie może już dalej zostać pokryte to zapotrzebowanie drogą zwiększonego przepływu i rozwijają się cechy niedokrwienia mięśnia sercowego.

Podwaliny pod wykonywanie testów wysiłkowych stworzyli w 1932 Goldhammer i Scherf, natomiast kilkadziesiąt lat obecności tego narzędzia w arsenale badań diagnostycznych wymusiło wiele modyfikacji. Najbardziej znanymi sposobami obciążania wysiłkiem było wchodzenia na trzy 9-calowe stopnie, obciążenie na cykloergometrze rowerowym lub test na bieżni.
 

• diagnostyka bólów w klatce piersiowej
• diagnostyka zmian w EKG spoczynkowym określane jako „niespecyficzne"
• ocena zaawansowania choroby niedokrwiennej serca
• ocena skuteczności leczenia choroby niedokrwiennej serca
• kwalifikacja do badań inwazyjnych (koronarografia), oraz jako badanie kontrolne po zabiegu plastyki lub operacji wszczepienia by-passów
• kwalifikacja do właściwego etapu rehabilitacji u osób po zawale mięśnia sercowego i przeszczepieniu serca
• diagnostyka zaburzeń rytmu serca
• tak zwane wczesne testy pozawałowe
• obecność czynników ryzyka choroby wieńcowej takich jak: otyłość, nadciśnienie, podwyższony poziom cholesterolu, 
• palenie papierosów, 
• choroby serca w rodzinie, 
• diagnostyka zaburzeń rytmu serca ujawniających się podczas lub po wysiłku, 

• świeży zawał mięśnia sercowego
• niestabilna choroba wieńcowa
• kardiomiopatia przerostowa
• zwężenie lewego ujścia tętniczego (stenoza aortalna)
• nadciśnienie płucne
• groźne zaburzenia rytmu serca
• zatorowość płucna i/lub obwodowa
• zaawansowana niewydolność krążenia (NYHA IV)
• zapalenie mięśnia sercowego, zapalenie wsierdzia, zapalenie osierdzia
• tętniak aorty
• ostre choroby zapalne
• zaawansowane choroby ogólnoustrojowe
• choroby układu ruchu lub neurologiczne uniemożliwiające wykonanie testu
• frakcja wyrzutowa poniżej 30%
• brak zgody pacjenta
• niekontrolowane nadciśnienie tętnicze

Badanie przeprowadza lekarz specjalista, kardiolog. Pacjent jest proszony o informowanie o wszelkich niepokojących objawach takich jak ból w klatce piersiowej, zawroty głowy, duszność albo duże zmęczenie. Systematycznie zapisywane jest ciśnienie tętnicze krwi i EKG. Test trwa około 20 minut. Jest przerywany po osiągnięciu przewidywanej dla wieku częstości akcji serca, wystąpieniu dolegliwości lub pojawieniu się zmian w EKG. Po jego zakończeniu lekarz analizuje i opisuje wyniki testu. Wynik badania przekazywany jest w formie opisu z dołączonymi zapisami EKG.

Na czym polega i co daje badanie ekg wysiłkowe serca?
Badanie EKG wysiłkowe umożliwia ocenę wydolności fizycznej organizmu. Badanie to pozwala ocenić wydolność układu krążenia zmuszając organizm do zwiększonej pracy, przy jednoczesnym monitorowaniu zapisu EKG i kontroli ciśnienia tętniczego krwi. Jest ono pomocne w rozpoznawaniu i ocenie skuteczności leczenia choroby wieńcowej. Badanie jest również wykorzystywane przy rehabilitacji chorych.
Badanie wykonujemy na cykloergometrze rowerowym (rower treningowy). Po odtłuszczeniu skóry pacjenta, przyczepia się elektrody do klatki piersiowej, a następnie łączy się je z urządzeniem rejestrującym zapis EKG. Na ramieniu badanego zakładany jest mankiet do pomiaru ciśnienia. W trakcie badania stopniowo zwiększa się obciążenie. Badanie trwa zwykle od kilku do kilkunastu minut.
Test wysiłkowy pozwala na ocenę funkcji serca w odpowiedzi na zwiększony wysiłek fizyczny. Umożliwia wykrycie choroby serca we wczesnym stadium i pozwala rozpocząć leczenie by nie dopuścić do stanu kiedy objawy będą zauważalne w spoczynku. Po zawale serca test wysiłkowy pomaga ocenić jaki rodzaj ćwiczeń jest korzystny dla rehabilitacji serca a jaki może spowodować uszkodzenia.

Ekg wysiłkowe serca - przygotowanie do badania
Bezpośrednio przed próbą wysiłkową badany nie powinien palić papierosów, spożywać posiłku, pić mocnej kawy czy herbat, spożywać obfitego posiłku. Dotychczas przyjmowane leki należy przyjąć lub odstawić zgodnie z zaleceniami lekarza kierującego na badanie. Przed badaniem należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach i przebytych chorobach serca.

Test będzie zatrzymany, gdy wystąpi którykolwiek z niepokojących objawów: ból w klatce piersiowej, bóle i zawroty głowy, zaburzenia widzenia, duszność albo duże zmęczenie. Po badaniu wskazany jest kilkunastominutowy odpoczynek w poczekalni przed gabinetem. Z wynikiem badania należy zgłosić się do lekarza prowadzącego